ADHD یا اضطراب؟
طبق اعلام نظرسنجی ملی سلامت کودکان (NSCH) که در سال ۲۰۱۶ انجام شده است، از هر ۱۰ کودک مبتلا به ADHD (بیش فعالی) سه کودک علائمی از اختلال اضطرابی را نیز نشان میدهند. علائم این دو اختلال اغلب با یکدیگر همپوشانی و تداخل دارند. برخی از علائم بیش فعالی، مانند علائم تکانشگری و بیتوجهی، میتواند سطح استرس را برای کودکان افزایش دهد.
به عنوان مثال، اگر کودکان در مدرسه به طور مداوم به دلیل صحبت کردن بیش از حد و یا بدون رعایت نوبت توبیخ شوند، به احتمال زیاد استرس و اعتماد به نفس پایینی را تجربه خواهند کرد. بسیاری از کودکان مبتلا به ADHD با ضعف در حافظه کاری، مهارتهای مدیریت زمان و مهارتهای سازماندهی دست و پنجه نرم میکنند. این ضعف میتواند علاوه بر دشواری در پیروی از روتینهای روزانه و انجام تکالیف برای این کودکان، منجر به بروز استرس مزمن در آنها شود.
تنظیم هیجانات یکی دیگر از چالش های کودکان مبتلا به ADHD است. اختلال نقص توجه بیش فعالی باعث میشود کودکان هیجانات مثبت یا منفی را تجربه کنند که مدیریت آنها در لحظه برایشان دشوار باشد. به عنوان مثال، ممکن است کودکی مملو از هیجانات اضطرابی باشد و با نگرانی شروع به فکر کردن راجع به آنها کند، در این حالت ممکن است کودک به دلیل ضعف در تنظیم هیجانات در چرخه ای از تفکرات منفی و مضطرب گرفتار شود.
علائم اضطراب در کودک بیش فعال (ADHD)
مشکل در تنظیم هیجانات و کنار آمدن با افکار مضطرب میتواند به طرق مختلف برای کودکان مختلف آشکار شود. برخی از کودکان ممکن است افکار مضطرب خود را به سمت دورن معطوف کنند. اما برخی دیگر به احتمال زیاد آن را با رفتارهای منفی بیرونی نشان خواهند داد. برخی از علائم اضطراب در کودکان عبارتند از:
- اختلال در خواب (مشکل در به خواب رفتن و یا خوابیدن به مدت کافی)
- افزایش تحریکپذیری
- کناره گیری از همسالان
- امتناع از رفتن به مدرسه
- پیچاندن مو، چیدن پوست یا سایر رفتارهای مضطرب
با وجود احتمال همبودی این دو اختلال با هم، گاهی به دلیل شباهت علائم رفتاری اضطراب و ADHD امکان تشخیص نادرست این دو اختلال وجود دارد. موارد زیر تنها تعدادی از مواردی است که علائم رفتاری این دو اختلال مشابه هستند:
بی توجهی
یک کودک مضطرب ممکن است دائماً در حال فکر کردن و بررسی نگرانیهای خود باشد. برای معلم یا والدین، ممکن است این امر بیتوجهی یا مشکل در توجه به نظر برسد. در حالی که بیتوجهی یکی از علائم اصلی یک کودک ADHD است.
روابط ضعیف با همسالان
کودک مبتلا به اضطراب اجتماعی به دلیل ترس از طرد شدن یا مشکل در تنظیم افکار هیجانی هنگام تعامل با همسالان، برای ایجاد و حفظ دوستی به مشکل میخورد. در حالی که کودک مبتلا به اختلال بیشفعالی به دلیل کنترل تکانه ضعیف و مهارتهای اجتماعی ضعیف در حفظ دوستیها دچار مشکل میشود.
عادات کاری کند
ممکن است کودک مضطرب به کمالگرایی که یکی از ویژگیهای این کودکان است، در انجام تکالیف در کلاس و خانه کند عمل کند. اما دلیل عملکرد کند یک کودک ADHD مهارتهای سازماندهی ضعیف و کمبود توجه است.
حرکت مداوم
کودک مضطرب نیاز دارد که برای مدیریت اضطراب خود از حرکات زیاد (ضربه زدن به پا ، صندلی کج) و پرسیدن سوالات متداول استفاده کند، در حالی که کودک ADHD این رفتارها را به دلیل کنترل تکانه پایین، انجام میدهد.
ارزیابی کامل عصب روانشناختی توسط یک متخصص به تعیین اینکه آیا رفتارهای کودک ریشه در ADHD ، اضطراب یا ترکیبی از این دو دارد، کمک خواهد کرد.