آیا ارتباطی بین اختلال نقص توجه/بیش فعالی و اختلال خواب وجود دارد؟
آشفتگی‌های خواب متشکل از دو دسته کلی می‌باشند: دیسومنیا و پاراسومنیا. این آشفتگی‌ها در ۲۵ تا ۵۵ درصد از جمعیت کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی دیده می‌شوند. در این مطلب ارتباط بین اختلال خواب و اختلال نقص توجه/بیش فعالی را بررسی میکنیم.
علایم این اختلال نظیر بیش فعالی می‌تواند منجر به تاخیر در شروع خوابیدن شود. همچنین از خواب پریدن‌های شبانه بیشتر و کیفیت خواب پایین‌تر می‌تواند از جمله علائم دیگر این اختلال باشد. از طرف دیگر این اختلال می‌تواند باعث نقص توجه در طول روز شود که با علایم اصلی اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی همپوشانی دارد. بنابراین، این دو اختلال می‌توانند یکدیگر را تشدید کنند. این ارتباط پیچیده در دوران کودکی و نوجوانی که ساختارها و کارکردهای مغزی متحمل تغییرات رشدی قابل ملاحظه‌ای است، مورد توجه محققان قرار گرفته‌است.
ارتباط نروبیولوژیکال بین اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی و اختلال خواب
هر دو اختلال با رشد مغزی نا‌به‌هنجار مرتبط هستند. یافته‌های تصویر برداری عصبی حجم کوچک‌تر ساختا‌ر‌های مربوط به سیستم‌های کنترل شناختی و سیستم توجهی را در هر دو اختلال کشف کرده‌اند که نشان‌دهنده یک ارتباط نروبیولوژیکال بین اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی و اختلال خواب می‌باشد.
پژوهش‌ها میزان بالاتری از تعداد خاصی از ژن‌ها را در این نواحی از مغز گزارش کرده‌اند. این ژن‌ها نقش حیاتی در توزیع دوپامین و ریتم شبانه روزی دارند. این‌یافته‌ها موید این موضوع می‌باشند که تغییرات در ساختارها و تظاهرات ژنی در مغز مبتلایان به اختلال نقص توجه/بیش فعالی می‌تواند منجر به اختلال در خواب آن‌ها گردد. چنین آشفتگی‌های خوابی تاثیرات مهمی بر بسیاری از کارکردهای شناختی از جمله فرایند‌هایی که کنترل‌کننده افکار اعمال و همچنین تنظیمات هیجانی هستند، دارند.
اهمیت درمان آشفتگی‌های خواب
عدم درمان اختلال خواب در کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی منجر به عواقب شدیدی در کیفیت زندگی و عملکردهای روزمره آن‌ها از جمله افت تحصیلی می‌شود. بنابراین شناسایی و سپس درمان آشفتگی‌های خواب در این گروه از کودکان دارای اهمیت بسزایی می‌باشد.
